Jak zaplanować budżet domowy i policzyć koszty budowy? Arkusze kalkulacyjne!

Znajomość naszego budżetu i świadomość wszystkich wydatków związanych z budową domu są kluczowe do tego, aby rozpocząć budowę domu na który nas stać.

Zacznę od oszacowania wydatków.

Przed budową powinieneś wstępnie określić koszt:

• Działki wraz z podatkiem od czynności cywilnoprawnej, taksą notarialną, opłatą sądową za wpis do księgi wieczystej,
• Uzbrojenia działki (wykonanie przyłączy do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej i elektrycznej) lub budowy szamba, oczyszczalni ścieków lub studni,
• Uporządkowania działki, podniesienia i wyrównania terenu,
• Uzyskania pozwolenia na budowę (dokumenty, uzgodnienia, badanie geotechniczne, projekt budowlany),
• Zaangażowania kierownika budowy, geodety,
• Budowy domu wraz z wykończeniem,
• Zagospodarowania terenu (ogrodzenie, utwardzenie terenu, nasadzenia itp.).

Przygotowałem arkusz Excel i kilka materiałów, które pomogą określić całkowite koszty budowy:

• • POBIERZ Arkusz Excel
  • Obejrzyj film, w którym omawiam arkusz kalkulacyjny: OBEJRZYJ film.

 

Równie ważne jest określenie naszego budżetu domowego.

Niezależnie od tego, ile zarabiasz, musisz być inwestorem świadomym: musisz dobrze wiedzieć, jaka jest twoja sytuacja finansowa. Zacytuję fragment mojej książki „Jak się wybudować i nie zwariować”:

Czy wiesz, ile faktycznie wydajesz na życie? Jeżeli większość zakupów robisz, płacąc kartą lub przelewem bankowym, a z gotówki korzystasz bardzo rzadko, to zsumuj wszystkie wydatki poniesione w ciągu ostatniego roku i podziel przez 12. W ten sposób dowiesz się, ile mniej więcej wydajesz co miesiąc.
Dlaczego brać pod uwagę cały rok? Dlatego, że patrząc tylko na jeden miesiąc, łatwo zapomnieć o tym, że dwa miesiące temu trzeba było kupić opony zimowe, pół roku temu opłacić wakacje, a wcześniej – ubezpieczenie samochodu. Do liczby, którą uzyskasz, dolicz 10 proc. To uwzględni wszystkie płatności gotówką. Być może nie było ich dużo, ale tu kilka tysięcy wziął mechanik, tam kilkaset złotych poszło na ślub w rodzinie i być może z tych wszystkich wydatków uzbiera się cała twoja pensja.
Proponuję też od dzisiaj zacząć zapisywać wszystkie wydatki. Bardzo dokładnie, niczego nie pomijając. Wiem, że to bardzo trudne. Naprawdę! Wiem, że wymaga to dużej systematyczności i zaangażowania i że mało komu chce się to robić. To jest jednak najlepszy sposób, aby się dowiedzieć, ile naprawdę kosztuje cię życie. Nie oszukuj siebie – nie warto. Zacznij zbierać paragony, płać jak najczęściej kartą i rób notatki. Podejmij decyzję, że będziesz to robić przynajmniej do uzyskania kredytu.

W jaki sposób zapanować nad swoim budżetem?

1. Skorzystaj z budżetu domowego przygotowanego przez Michała Szafrańskiego z bloga „Jak Oszczędzać Pieniądze„. Michał od kilku lat udostępnia cudowny, gotowy szablon dla Excela, Numbers oraz Google Docs. Tu znajdziesz aktualny budżet domowy, a tutaj szczegółową instrukcję używania szablonu. Jeżeli nie znasz Michała, to koniecznie zapoznaj się z jego blogiem – znajdziesz tam bezcenne informacje nie tylko na temat prowadzenia budżetu domowego, a także finansów osobistych a także (a może przede wszystkim) rozsądnego inwestowania.
2. Skorzystaj z cyklu porad „Budżet domowy krok po kroku” oraz arkuszy kalkulacyjnych przygotowanych przez Marcina Iwucia. W jego serwisie znajdziesz mnóstwo przydatnych porad – warto poznać go bliżej. Budżet domowy krok po kroku.

Czy jest inna, łatwiejsza droga?

Tak, ale zanim ją przedstawię, jeszcze raz zachęcam do zapoznania się z powyższymi serwisami – w końcu kontrola nad swoimi wydatkami przyda się na całe życie, a nie tylko przed budową domu i warto poświęcić temu tematowi tyle czasu, ile potrzeba.

Jeżeli jednak naprawdę nie masz czasu lub powyższe arkusze kalkulacyjne wydają się skomplikowane, to mam coś specjalnego.

Mój czytelnik, Łukasz Kubisiak przygotował prosty w obsłudze arkusz kalkulacyjny, który jest idealny na start. 

Łukasz pracuje jako inżynier DevOps i jest pasjonatem procesów i optymalizacji. Dlaczego stworzył własny arkusz Excel?

Jak napisał, używał wielu arkuszy Excel różnych autorów, ale przeszkadzało mu, że wszystkie były skomplikowane lub przynajmniej na takie wyglądały. Szukał czegoś prostego, a że takiego arkusza nie znalazł, to postanowił zrobić swój. Skąd ja to znam… 😉

Oddaję głos Łukaszowi:

„Moim zdaniem najważniejsze jest, żeby świadomie podchodzić do finansów – czyli wyciągać wnioski na podstawie faktów. Im więcej szczegółów mamy, tym bardziej szczegółowe wnioski możemy wyciągać, ale ważniejsze, żeby się nie bać tego tematu. Nawet z małymi dochodami i oszczędnościami możemy iść w stronę marzeń. Wystarczy spojrzeć prawdzie w oczy (a raczej w liczby) i świadomie odpowiedzieć sobie na pytanie na jakie marzenia mnie stać teraz, a na jakie będzie mnie stać w przyszłości”

Oczywiście w naszym przypadku głównym marzeniem będzie wybudowanie wymarzonego domu 🙂

–> POBIERZ ARKUSZ KALKULACYJNY <–

Instrukcja używania arkusza „Budżet domowy”.

Co zrobić po otwarciu arkusza?

• W zakładce „stan kont” wpisz ilość wszystkich pieniędzy, które posiada Twoja rodzina wraz z podaniem źródła. Jeżeli masz 19200 zł w gotówce i 95000 zł na koncie bankowym, to wpisz „Gotówka” w komórce A2, liczbę 19200 zł w komórce C2 (jeżeli teraz jest luty), „Konto bankowe” w komórce A3 i liczbę 95000 zł w komórce C3. Bądź precyzyjny – jeżeli masz kilka kont bankowych, to wpisz je wszystkie.
• W tej samej kolumnie w wierszu 22 („powinno być”) wpisz tę samą liczbę co w wierszu 21 („suma„). Jeżeli arkusz otworzyłeś w lutym, to w komórce C22 będzie ta sama liczba, co w komórce C21.

Tak, to wszystko!

Co zrobić następnego dnia?

• Następnego dnia otwórz zakładkę z nazwą bieżącego miesiąca (np. zakładka „luty„). Żółtym kolorem zaznaczona zostanie kolumna z danym dniem.
• Jak wpisać wydatki? Przejdź do wiersza 45 – znajdziesz tam listę różnych wydatków z podziałem na różne kategorie. Wpisz odpowiednią kwotę w wybranym wierszu. Sprawdź wykonane przelewy, sprawdź portfel w poszukiwaniu paragonów, zastanów się czy komuś nie płaciłeś gotówką. Jeżeli nie znajdziesz interesującej kategorii, nie przejmuj się – na razie wpisuj je do kategorii „inne”. Dostosowywaniem arkusza zajmiemy się później.
• Jak wpisać przychody? Jeżeli w danym dniu otrzymujesz wypłatę lub osiągasz jakiś zysk, to wpisz tę wartość w wierszu 9 lub niżej.

Przykład:

Wydałeś 86 zł na zakupy spożywcze oraz zapłaciłeś rachunek za telefon w wysokości 55 zł. Jeżeli dzisiaj jest 15.02, to wpiszesz w komórce S48 liczbę 86 zł, a w komórce S61 liczbę 55 zł.

Przez kolejne dni do końca miesiąca uzupełniaj arkusz na bieżąco – dobrze wyrobić sobie nawyk otwierania arkusza każdego dnia o tej samej porze.

Co zrobić pierwszego dnia kolejnego miesiąca?

• Przejdź do zakładki „Stan kont„. W wierszu „Powinno być” odczytasz, ile powinieneś mieć faktycznie pieniędzy tego dnia. Sprawdź ilość posiadanej gotówki oraz stan kont bankowych. Jeżeli przez cały miesiąc starannie uzupełniałeś arkusz, to wiersz 23 i 24 powinien być na zielono.
• Jeżeli kolor wiersza 23 i 24 jest żółty lub czerwony, to oznacza, że są jakieś rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym, a informacjami z arkusza. Spróbuj przeanalizować poprzednie dni, sprawdź wyciąg bankowy, przejrzyj paragony – może znajdziesz błąd? Jeżeli nie – nie przejmuj się. To dopiero pierwszy miesiąc 🙂 Nie zniechęcaj się!
• Jeżeli różnica jest duża i masz wrażenie, że w ciągu miesiąca „zgubiłeś” sporo wydatków, to po prostu zacznij od nowa – w wierszu „Powinno być” wpisz kwotę z wiersza „Suma„. Najważniejsze, aby się nie zniechęcać 🙂

Co robić przez kolejne tygodnie i miesiące?

• Kontroluj wydatki. Sprawdź całkowite przychody i wydatki w zakładce „Cały rok„. Czy wszystkie wydatki są uzasadnione? Czy widzisz możliwość zaoszczędzenia pieniędzy? Ile zostaje Ci pieniędzy na koniec każdego miesiąca? Czy starczy Ci pieniędzy na regularną spłatę kredytu?
• W kolumnach C-F znajdziesz dane dotyczące średnich, minimalnych i maksymalnych wydatków w danej kategorii, a w kolumnie S („komentarz”) możesz wpisać cele, które chcesz osiągnąć, np. aby nie przekraczać wydatków na alkohol w wysokości 250 złotych miesięcznie. W przyszłości – jeżeli będziesz chciał – przed planowanym zakupem będziesz mógł sprawdzić, czy możesz sobie na dany wydatek pozwolić i czy jest zgodny z Twoimi założeniami. Możesz także w kolumnie B w zakładce z nazwą miesiąca wpisać planowane przychody i wydatki. To także pozwoli lepiej kontrolować Twój budżet.
• Uzupełnij zakładkę „Wydatki nieregularne”. W tym miejscu wpisujesz spodziewane wydatki – np. ubezpieczenie samochodu, urodziny, rocznica ślubu. Łukasz napisał: „Pomysł na ten arkusz zapożyczyłem od Marcina Iwucia. Używam go do tego, żeby przewidywać zarówno coroczne wydatki, jak i te jednorazowe. Na początku miesiąca sprawdzam czy powinienem o jakimś wydatku pamiętać. Jak mi się przypomni jakiś wydatek za kilka miesięcy, to też staram się go tam dopisywać.„. Warto uzupełnić tę zakładkę, abyś nie był zaskoczony niespodziewanymi wydatkami. Gorąco zachęcam do przeczytania artykułu Marcina Iwucia na ten temat: Wydatki nieregularne – jak je okiełznać? Znajdziesz tam też rozbudowaną wersję arkusza dotyczącą tego typu wydatków.

Dodatkowe opcje i możliwości:

• Chcesz zmienić lub dodać nazwy kategorii? Zmianę dodajesz w kolumnie A w zakładce „Cały rok„.
• W zakładce „Stan kont” możesz określić kiedy wyświetli się żółte i czerwone „ostrzeżenie” wskazujące na rozbieżności między stanem kont (posiadaną gotówką, stanem rachunków bankowych), a arkuszem Excel. Jeżeli rozbieżność w ciągu miesiąca nie jest duża (np. 100 złotych), to na początku nie radzę się tym przejmować. Ważniejsza od dokładności jest regularność! Jeżeli w przyszłości będziesz chciał być bardziej dokładny, to zmienisz wartości B27 i B28 na niższe.

Jak użyć arkusza w kolejnych latach?

• W arkuszu „Cały rok” w komórce B3 wpisz aktualny rok. Arkusz zaktualizuje dni tygodnia każdego miesiąca oraz uwzględni lata przestępne. Nic więcej nie musisz robić 🙂

Mam nadzieję, że arkusz okaże się przydatny! Pamiętaj, że główną przewagą arkusza jest prostota – kontrolowanie finansów ma być proste i przyjemne 🙂 Jeżeli w przyszłości uznasz, że potrzebujesz więcej możliwości i opcji, to skorzystaj np. z arkusza Michała Szafrańskiego ( Jak oszczędzać pieniądze? –  budżet domowy). To świetne narzędzie, które warto poznać!

Na koniec oddam głos Łukaszowi:

„Dokładnie tego samego Excela używamy w naszej działalności fotograficznej. Jedynie zmieniliśmy nazwy kategorii wydatków na m.in. koszty zleceń, koszty stałe, inwestycje oraz ustaliliśmy źródła przychodów np. sesje ślubne, sesje miłosne, portrety itp. No i w tym Excelu co do grosza się wszystko zgadza od kilku lat! :)”

Mam nadzieję, że oba udostępnione arkusze Excel oraz materiały dodatkowe pozwolą Ci zapanować nad Twoimi finansami osobistymi i oszacować całkowity koszt budowy domu.

Jeżeli szukasz więcej informacji na temat budowy domu, to zostań na chwilę i zajrzyj do spisu treści. Na blogu znajdziesz odpowiedzi na większość Twoich pytań.

Pozdrawiam serdecznie,

Sławek Zając